ارزیابی مدل مفهومی ابر در برآورد بارندگی شش ساعته حوضۀ آبریز دریاچۀ ارومیه

نویسندگان

دکتر علی اکبر رسولی

استاد گروه جغرافیای طبیعی، دانشگاه تبریز دکتر مهدی عرفانیان

استادیار گروه مهندسی آبخیزداری، دانشگاه ارومیه دکتر بهروز ساری صراف

استاد گروه جغرافیای طبیعی، دانشگاه تبریز خدیجه جوان

دانشجوی دکترای اقلیم شناسی، دانشکده جغرافیا، دانشگاه تبریز

چکیده

بارندگی یکی از مهمترین داده های ورودی سیستم های هیدرولوژیکی شمرده می شود و مطالعه و اندازه گیری آن در زمینه های مختلف مانند: پیش بینی شرایط جوی، طراحی سازه های هیدرولیکی، برآورد و مدل سازی سیلاب ضروری است. هدف این تحقیق، برآورد مقدار بارندگی شش ساعته در حوضۀ آبریز  دریاچۀ ارومیه با استفاده از یک مدل مفهومی ابر است. ورودی های این مدل شامل دمای بالای ابر که از باند مادون قرمز ماهوارۀ متئوست تخمین زده می شود؛ فشار، دما و دمای نقطۀ شبنم ایستگاه های هواشناسی در مقیاس زمانی شش ساعت است. کالیبراسیون (واسنجی) مدل با استفاده از داده های مشاهده ای 16 ایستگاه همدیدی واقع در حوضۀ آبریز  دریاچۀ ارومیه در دورۀ آماری 2005 تا 2011 برای 6 واقعۀ بارشی فراگیر انجام شد. برای مقایسۀ مقادیر بارندگی برآورد شده به وسیلۀ مدل و مقادیر ثبت شده در ایستگاه های زمینی، از معیارهای آماری میانگین خطا (me)، میانگین خطای مطلق (mae)، جذر میانگین توان دوم خطا (rmse) و قدر مطلق خطا (abias) استفاده شد. میانگین هر کدام از معیارهای خطا به ترتیب برابر 86/0 ، 61/1 ، 39/2 و 67/0 میلی متر به دست آمد. مقدار کم معیارهای خطا، بیانگر کارایی قابل قبول مدل مفهومی ابر در برآورد بارندگی شش ساعتۀ حوضۀ آبریز  دریاچۀ ارومیه است.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

ارزیابی روند مکانی بارش در حوضۀ آبریز دریاچۀ ارومیه

مطالعة حاضر به تحلیل روندهای مکانی و زمانی مجموعه‏ای از سری داده‏های بارش حاصل از 37 ایستگاه باران‏سنجی حوضة آبریز دریاچة ارومیه در مقیاس‏های سالانه و فصلی طی دورة 1359 ـ 1388 می‏پردازد. آزمون من- کندال چندمتغیره و روش ثیل- سن به‌ترتیب به منظور تعیین معنی‏داری و بزرگی روند بارش به‌کار برده شدند. نتایج آزمون من- کندال چندمتغیره نشان می‏دهد بیشتر روندها در مقیاس سالانه و فصلی غیرمعنی‏دارند؛ به طو...

متن کامل

بررسی روند تغییرات کیفی و سطح ایستابی آب‏های زیرزمینی در حوضۀ آبریز دریاچۀ ارومیه

کیفیت آب‏های زیرزمینی، تأثیر مستقیم بر زندگی جوامع بشری دارد و پایش کیفیت این منابع از اهمیت ویژه‏ای برخوردار است. هدف این پژوهش بررسی روند تغییرات کیفی و سطح ایستابی آب‏های زیرزمینی در حوضۀ آبریز دریاچۀ ارومیه است که میزان مناسب‌بودن صرف این منابع برای مصارف کشاورزی و شرب با استفاده از نمودارهای ویلکوکس و شولر، در دو دشت تسوج و شیرامین، بررسی شد. کلاس غالب آب زیرزمینی در دو دشت‏ به‌ترتیب، برای...

متن کامل

روایت جامعۀ محلی از مسائل مدیریتی آب در منطقۀ حسنلو، واقع در حوضۀ آبریز دریاچۀ ارومیه

در عصر حاضر، به علت افزایش جمعیت و کمبود آب، مدیریت منابع آب درمقایسه با گذشته فرایندی بسیار دشوار شده است. امروزه این مفهوم پذیرفته شده است که مسائل آب فقط «طبیعی » یا «فنی » نیست، بلکه مسائلی چندبعدی و بین رشته ای است. یکی از ابعاد مهم دربارۀ مسائل آب، مسائل اجتماعی مرتبط با این موضوع است. در این زمینه، ضرورت بینش اجتماعی برگرفته از متن جامعه به سیستم های مدیریتی آب روز به روز بیشتر احساس می ...

متن کامل

بررسی تأثیر تغییرات اقلیمی بر تغییرات رواناب سطحی (مطالعۀ موردی: حوضۀ آبریز دریاچۀ ارومیه)

تغییرات اقلیمی مهم­ترین معضل کرۀ زمین در سدۀ حاضر است. بنابراین ارزیابی و پیش‌بینی این تغییرات در آینده به‌دلیل آثار سوء آن بر منابع آبی و همچنین تأثیرات زیست‌محیطی، اقتصادی و اجتماعی از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. ازاین‌رو در پژوهش حاضر، تأثیر تغییرات اقلیمی بر تغییرات رواناب سطحی حوضۀ آبریز دریاچۀ ارومیه تحت سناریوهای­ A1B، A2 و B1 با کاربست مدل گردش عمومی HadCM3 و مدل مفهومی بارش- رواناب IHA...

متن کامل

بررسی تطبیقی چند روش آماری جهت برآورد حداکثر بارندگی محتمل 24 ساعته در حوضه آبریز اترک

حداکثر بارش محتمل (PMP) برابر بیش‌ترین ارتفاع بارندگی است که از دیدگاه نظری درمدت معینی امکان وقوع دارد. در این مقاله دو روش آماری هرشفیلد (در دو نگرش استاندارد و تجدید نظر شده به‌عنوان برآورد نقطه‌ای) و روش چند ایستگاهی (به‌عنوان یک روش ناحیه‌ای) برای 33 ایستگاه باران‌سنجی با متوسط طول دوره‌ی آماری 26 سال در حوضه‌ی آبریز اترک واقع در شمال شرق و شمال ایران به‌کار برده شد. در روش چند ایستگاهی از...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید


عنوان ژورنال:
جغرافیا و آمایش شهری منطقه ای

جلد ۶، شماره ۲۰، صفحات ۱۸۳-۲۰۲

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023